Chị Hà Thị Tuyết, sinh năm 1965, quê xóm Thác Lở (Cao Ngạn, TP. Thái Nguyên) bị bệnh tim nhiều năm, đã rất nhiều lần suýt mất mạng.

“Có trời đất chứng dám, tôi xin thề với nhà báo rằng, nếu không có những viên thuốc đông y của cô Thanh, thì giờ tôi đã mồ yên mả đẹp rồi. Cô ấy thực sự là người sinh ra tôi lần thứ 2 đấy”, chị Hà Thị Tuyết rưng rưng xúc động chia sẻ.

Căn bệnh khó thở, trống ngực thình thịch ập đến thình lình với chị Tuyết từ 4 năm trước. Trước đây, ngoài làm đồng, chị còn đi phụ xây, làm việc rất khỏe. Thế nhưng, tự dưng, sức khỏe cứ yếu dần, chị xách xô vữa không nổi nữa. Cảm giác như lồng ngực bị rỗng, thiếu hơi, tim đập rất nhanh.

Chị vào bệnh viện khám, bác sĩ chuyển sang Bệnh viện Lao Thái Nguyên. Bác sĩ khám, không nói rõ bệnh gì, cứ tiêm và điều trị thuốc uống nửa tháng tại bệnh viện không khỏi, nên chị xuống Khoa Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai ở Hà Nội.

Sau khi chiếu chụp, siêu âm, bác sĩ kết luận chị Tuyết bị hở van 3 lá. Điều trị ở bệnh viện một thời gian, thì chị được trả về và xác định phải uống thuốc suốt đời.

Chị Tuyết kể: “Uống thuốc do bác sĩ kê đơn, thì chỉ cắt cơn được thôi, chứ hết thuốc, bệnh lại tái phát và nặng thêm. Lúc đang khó thở, rỗng ngực, uống thuốc là dễ chịu ngay, nhưng chỉ dừng thuốc lại bị. Có hôm, mang cuốc ra đồng, chỉ ngồi thở, không nhấc nổi cuốc, nên ngồi nghỉ rồi về”.

Uống nhiều thuốc Tây, nên nhờn thuốc. Các cơn đau trong lồng ngực, khó thở như thể rỗng cả lồng ngực ngày lại kéo đến nhiều hơn. Thuốc Tây dường như kém tác dụng hẳn. Sức khỏe chị suy kiệt đến mức không nói được, như người sắp chết.

Chị yếu đến nỗi, đứa cháu nội mới sinh cũng không bế nổi. Chị cũng không dám bế, bởi có thể làm rơi cháu bất cứ lúc nào. Cả ngày chị chỉ ngồi thở.

Chị Tuyết tâm sự: “Nói thật, lúc đó tôi chỉ muốn được về với ông bà tổ tiên cho nhanh, chứ sống lay lắt thế này không biết được mấy ngày, mà cả gia đình, họ hàng cứ phải xúm vào giúp, rất tủi thân. Tôi nghèo nhất nhà, nên anh chị em đều thương xót.

Những ngày sức khỏe suy kiệt, nằm một chỗ, anh chị em mang tiền vàng đến cho, tôi nhất định không lấy, vì sắp chết rồi có lấy cũng chẳng tiêu được. Tôi thất vọng đến nỗi chẳng buồn uống thuốc nữa, cứ mặc kệ để chết cho nhanh”.

Thế rồi, một hôm, chị cố gượng dậy đi lễ ở ngôi chùa gần nhà. Thấy mặt mũi thâm xì, bà Hùng ở xóm Cổ Rùa hỏi han, chị trình bày bệnh tật. Bà Hùng kể, bản thân bà cũng bị thiếu máu cơ tim, điều trị các kiểu không khỏi, nhưng chỉ uống thuốc của lương y Thanh có 7 lọ nhỏ, mà khỏi hẳn. Cả năm nay, bà không cần uống thuốc thêm nữa.

Đến bệnh viện lớn điều trị còn không ăn thua, nên chị Tuyết không tin lắm. Nhưng, còn nước còn tát, chị Tuyết đã gọi số điện thoại bà Hùng cho, lấy thuốc của lương y Nguyễn Quý Thanh dùng thử. Chị Tuyết không thể ngờ, uống lọ thuốc đông y rẻ tiền, có 250 ngàn đồng, mà thấy cơ thể thay đổi từng ngày, dễ chịu hẳn.

Chị uống hết 2 lọ, thì cảm giác như bệnh đã bị đẩy lùi rõ rệt. Tin tưởng lọ thuốc của lương y Thanh, chị dùng liên tục hàng ngày.

“Khi uống hết lọ thuốc thứ 10, thì tôi có niềm tin chắc chắn đây chính là thuốc thần nhà báo ạ. Suốt mấy năm nay, tôi không cần uống thuốc gì khác nữa, chỉ cần uống thuốc của cô Thanh, mà bệnh tình ổn lắm. Tôi cảm nhận bệnh đã bị đẩy lui 90% rồi. Giờ tôi có thể lao động khá thoải mái. Chỉ khi nào làm việc quá nặng, hoặc suy nghĩ quá nhiều, thì bệnh mới có biểu hiện nhẹ”, chị Tuyết tâm sự.

Mặc dù bệnh tình đã ổn, nhưng nghe lời khuyên của lương y Thanh, thuốc lại rẻ, nên thi thoảng chị Tuyết lại mua một lọ thuốc đông y trị bệnh tim, có tên Dưỡng tâm hoàn, với giá 250 ngàn đồng, và uống lai rai kéo dài cả tháng, để trái tim được ổn định.

Cách nhà chị Tuyết không xa, ở xóm Vải kế bên, là trường hợp chị Vũ Thị Liên, sinh năm 1965, cũng được cứu mạng bởi lọ thuốc Dưỡng tâm hoàn do lương y Nguyễn Quý Thanh bào chế.

Chị Liên bị hở van tim 2 lá từ 3 năm trước, nhưng chị lại bị chứng rối loạn tiền đình rất nặng, đầu đau như búa bổ, nên rất khó điều trị. Chị uống thuốc Tây nhiều, nhưng không khỏi, trong khi đó, lại bị loét dạ dày do phản ứng phụ của thuốc Tây. Khi đó, cơ thể chị gầy quắt, thở không ra hơi, sức khỏe suy kiệt, không làm được việc gì.

Bà Liễu, ở cùng xóm, đã mách chị dùng thuốc của lương y Thanh. Bản thân bà Liễu bị hẹp van tim nhiều năm. Bệnh rất nặng, các bác sĩ ở Bệnh viện đa khoa Thái Nguyên yêu cầu mổ, nhưng bà đã bị tai biến một lần rồi, nếu mổ có nguy cơ cao bị tai biến lại, nên bà không mổ, mặc kệ tử thần dắt đi.

Thế nhưng, không ngờ, dùng thuốc của lương y Thanh, bệnh hẹp van tim của bà khỏi hoàn toàn. Không những thế, di chứng tai biến cũng tiêu tan luôn. Khi đó, nhìn bà Liễu khỏe như voi, làm việc quần quật, chị Liên cũng không tin nổi điều thần kỳ đó.

Theo chỉ dẫn của bà Liễu, chị Liên đã dùng cả thuốc Dưỡng tâm hoàn và Rối loạn tiền đình của lương y Nguyễn Quý Thanh. “Dùng thuốc của chị Thanh, cứ như cá gặp nước ấy nhà báo ạ. Không biết mọi người thế nào, chứ tôi uống vào là thấy đỡ ngay. Cả bệnh tim lẫn rối loạn tiền đình đều tan biến hết luôn.

Vì thuốc rẻ, lại không có tác dụng phụ, nên tôi cứ uống hàng ngày, không bỏ ngày nào. Trước đây người gầy quắt, giờ tôi tăng được mấy kg, sức khỏe rất tốt. Trước chỉ ngồi thở, giờ thì làm mọi việc nặng nhọc, không ngán việc gì”, chị Liên vui vẻ tâm sự.

Phòng ngừa tim mạch thì Đông y cực kỳ quan trọng

Trường hợp chị Tuyết, chị Liên, hay bà Liễu, là những bệnh nhân mắc bệnh tim nhưng còn nhẹ, nên dùng thuốc là thấy hiệu quả ngay. Nhiều trường hợp bệnh tim nặng đến mức thập tử nhất sinh như mẹ đẻ của một đồng chí cán bộ văn phòng Tỉnh ủy Thái Bình, luật sư Hưng, mẹ doanh nhân Nguyễn Quang Tuyên ở làng Yên Phụ (Hà Nội)… cũng được cứu sống bởi bài thuốc gia truyền này, nhưng là hãn hữu.

Theo lương y Nguyễn Quý Thanh, việc cấp cứu tim mạch, thì nhất thiết phải cần đến Tây y, các phương tiện của bệnh viện, nhưng điều trị lâu dài, và đặc biệt là phòng ngừa khi bệnh còn nhẹ, thì Đông y cực kỳ quan trọng.

Những người có biểu hiện bệnh tim như thiếu máu cơ tim, hẹp van, hở van, rối loạn nhịp tim, suy tim độ 3 trở xuống… nếu chưa đến mức phải mổ, hoặc đặt stent, thì điều trị rất hiệu quả. Trường hợp đã đặt stent, thì cũng nên dùng thuốc, để bệnh không tiến triển nặng thêm, và thuốc còn giúp chống đông máu khiến stent tăng thêm tuổi thọ.

Theo lương y Nguyễn Quý Thanh, bài thuốc Dưỡng tâm hoàn trị tim mạch và Rối loạn tiền đình, được bà phát triển từ bài thuốc An cung trúc hoàn do tổ tiên là các Thái y triều Lê để lại. Thuốc An cung trúc hoàn gồm nhiều vị, trong đó, có những vị có tác dụng rất tốt cho tim mạch và tiền đình.

Những bệnh nhân bị tim mạch và tiền đình sử dụng thuốc An cung trúc hoàn rất tốt, nhưng lãng phí vì đắt tiền, không phù hợp với đại đa số người dân. Từ cơ sở đó, kết hợp với kiến thức tổ tiên truyền lại, lương y Thanh đã phát triển bài thuốc trị bệnh tim và rối loạn tiền đình đạt hiệu quả rất cao. Bà đã bào chế và kiểm nghiệm trên cả ngàn bệnh nhân từ 20 năm qua và cho kết quả rất tốt.

Lương y Nguyễn Quý Thanh đã cùng các nhà khoa học, các lương y thuộc Trung tâm phát triển y học cổ truyền Việt Thanh và lương y thuộc Công ty Cổ phần dược thảo Fansipan, bào chế thuốc Đông y thành dạng viên, và bán với giá rất rẻ, chỉ 250 ngàn đồng/lọ, để người bệnh nghèo cả nước có thể sử dụng trị bệnh. Đây là việc làm hết sức nhân văn của các lương y, nhằm tôn vinh thuốc Nam, dùng thuốc Nam trị bệnh cho người Việt.

Hoa Đà dạy bí quyết ngủ dù thường xuyên thức khuya vẫn đảm bảo cơ thể khỏe mạnh

Thức khuya là chuyện rất bình thường trong cuộc sống bận rộn ngày nay, nhưng thường xuyên ngủ trễ sẽ ảnh hưởng rất xấu đến cơ thể. Tuy nhiên, bạn sẽ không cần phải lo lắng về điều này nếu biết bí quyết ngủ của Hoa Đà.

Bí quyết ngủ

Căn cứ y học và kinh nghiệm bản thân, tác giả nhận định một người chân chính ngủ chỉ 3 giờ đầu, còn lại đều lãng phí thời gian, đều là đang gối đầu nằm mơ, không có ai là không nằm mộng. Còn tại sao lúc tỉnh dậy cảm thấy bản thân không nằm mơ, đó là vì bạn đã quên mất.

Theo Hoa Đà, buổi trưa chỉ cần ngủ 3 phút là đã tương đương với 2 giờ, nhưng phải ngủ vào đúng giữa trưa khoảng 12 giờ. Buổi tối nếu ngủ đúng giờ Tý (từ 23h đêm đến 1h) thì 5 phút ngủ tương đương với 6 giờ. Hoa Đà vốn là một vị lương y nổi tiếng thời Đông Hán trong lịch sử Trung Hoa, được xem như thần y, cũng là một trong những ông tổ của Đông y, do đó cách trị bệnh của ông từ xưa đến nay luôn được nhiều người coi trọng.

Tại sao có thể nói như vậy? Điều này có học thức rất lớn, liên quan đến đạo lý Âm Dương, pháp tắc thế giới, pháp tắc vũ trụ, hơn nữa bạn sẽ cảm giác được dưới trái tim có một luồng năng lượng nối liền xuống dung hợp với năng lượng của đan điền (trên thận), được gọi là “Thủy Hỏa ký tế”, nói rộng ra một chút chính là nếu ngủ đủ giấc thì tinh thần bạn sẽ tốt lên gấp trăm lần.

Thủy Hỏa ký tế: Thủy Hỏa giao nhau, giúp nhau để làm nên công trình, nước ở trên, lửa ở dưới, thời lửa sẽ đun sôi được nước.

Do đó những ai thường thức khuya làm việc, học bài… bất kể việc nhỏ lớn thế nào thì đến giờ Tý cũng phải dừng lại đi ngủ 30 phút, đến giờ Mão (từ 5h đến 7h sáng) dù muốn ngủ cũng không được ngủ, như vậy hôm đó tinh thần của bạn sẽ tỉnh táo.

Giấc ngủ và dưỡng sinh

1. Quy tắc giấc ngủ

Danh y nổi tiếng thời Chiến Quốc Văn Chí từng nói với Tề Uy Vương rằng: “Đạo dưỡng sinh của tôi đặt giấc ngủ ở vị trí cao nhất, con người và động vật chỉ có ngủ mới lớn lên, giấc ngủ giúp tỳ vị tiêu hóa thức ăn, cho nên giấc ngủ là thứ bổ nhất trong dưỡng sinh, một người nếu không ngủ 1 buổi tối thì mất 100 ngày cũng không thể hồi phục sức khỏe bị tổn hại“.

Ngủ có tác dụng rất lớn trong dưỡng sinh, dưỡng chính là dùng rất nhiều tế bào khỏe mạnh thay thế tế bào yếu kém, hư hại, nếu 1 đêm không ngủ tức là không đổi tế bào mới. Nếu nói ban ngày có 1 triệu tế bào chết đi, ban đêm chỉ bù lại được 500 ngàn tế bào, như vậy cơ thể của bạn sẽ bị thiếu hụt, lâu dần bạn liền rỗng như củ cải bị xốp. Vậy làm sao trên thế giới có những cụ già sống trên 100 tuổi? Đó là vì mỗi tối họ đều đi ngủ đúng giờ vào 21h.

Thực tế trong cuộc sống có không ít người bị khó ngủ, hoặc chất lượng giấc ngủ không cao. Giấc ngủ không tốt là một vấn đề mang tính tổng hợp, nguyên nhân chủ yếu là do can hỏa vượng, vị hỏa thượng viên, can âm hư.

Can hỏa là chứng trạng do can khí uất kết, thành hơi nóng nghịch lên, làm cho nhức đầu, chóng mặt, đỏ mắt, nóng đỏ mặt, miệng khô đắng, v.v. Người có can hỏa quá thịnh khi ngủ sẽ rất cảnh giác, giấc ngủ không sâu.

Vị hỏa quá thừa do vị có tích nhiệt hoặc ngoại cảm ôn tà phạm vào vị hóa hỏa mà thành bệnh, dẫn đến môi, miệng, lưỡi, chân răng loét nát, sưng đỏ và đau. Người mắc chứng vị hỏa quá thừa thường ngủ không yên giấc.

Can âm hư là do âm dịch của can không đủ gây choáng váng, 2 mắt khô sáp, họng khô, tai ù, mặt nóng đỏ, ngũ tâm phiền nhiệt… Ai mắc chứng can âm không đủ khi ngủ sẽ cảm thấy mệt nhọc.

2. Giấc ngủ và bệnh tật

Phương thức và thói quen sinh hoạt hiện đại đã mang đến rất nhiều ảnh hưởng tiêu cực cho cơ thể chúng ta, dẫn đến hình thành “4 bệnh lớn”: Bệnh hoa quả, bệnh tủ lạnh, bệnh ti vi máy tính, bệnh thức khuya. Gan có một đặc điểm là khi nằm chuyển máu về gan, khi ngồi hoặc đứng sẽ cung cấp máu ra ngoài.

Giờ Tý (23h-1h), thực ra 23h đêm mới là thời gian bắt đầu một ngày mới, chứ không phải 0h, đây là hiểu biết sai lầm của chúng ta. Gan và mật hỗ trợ lẫn nhau như một, 23h là lúc kinh mạch của túi mật được mở ra, nếu khi đó không ngủ thì sẽ làm tổn hại lớn tới đảm khí, vì 11 cơ quan tạng phủ đều phụ thuộc vào túi mật. Đảm khí một khi hư thiếu sẽ dẫn tới chức năng của toàn bộ cơ quan khác trong cơ thể đều giảm xuống, sức miễn dịch giảm xuống, các chức năng của cơ thể giảm xút trầm trọng, đảm khí hỗ trợ trung khu thần kinh nên nếu đảm khí bị thương sẽ dễ mắc phải các bệnh về thần kinh, ví dụ như chứng tâm tình uất ức, tâm thần phân liệt, chứng ám ảnh, bồn chồn…

Giờ sửu (1h-3h) là thời gian kinh mạch gan vượng nhất, nếu không ngủ, gan không thể thải độc, sản xuất ra lượng máu mới, vì lưu giữ máu xấu nên sắc mặt xanh xao, lâu dần dễ bị mắc các bệnh về gan. Người mắc viêm gan siêu vi B là do thường thức đêm, mất ngủ, cơ thể quá hư nhược, nói cách khác là cơ thể quá rối loạn khiến virus thừa cơ xâm nhập vào tới tế bào.

Vậy ngủ không đúng giờ giấc mang đến những tổn thương nào cho gan?

– Can chủ sơ tiết, sơ tức là khai thông, tiết tức là phát tán, làm cho khí toàn thân thông mà không trệ, tán mà không uất. Nếu quá giờ Tý không đi ngủ có thể gây ra bất lợi cho hoạt động sơ tiết của gan, làm can khí tích tụ có thể dẫn tới các triệu chứng như dễ tức giận, đau đầu, chóng mặt, hoa mắt, đau mắt, ù tai, điếc tai, đau sườn ngực, nữ giới kinh nguyệt không đều, táo bón, cũng dẫn tới can khí thăng phát không đủ, mệt mỏi, đau đầu mỏi gối, chóng mặt, mất ngủ, tim hồi hộp, lơ đãng, nghiêm trọng còn bị bất tỉnh nhân sự, té xỉu khi đang trên đường.

– Gan thông với mắt, nếu quá giờ tý không ngủ sẽ dễ khiến can hư, thường xuất hiện các triệu chứng như mờ mắt, hoa mắt, quáng gà, sợ ánh sáng, chảy nước mắt khi ra gió… Ngoài ra, nó còn có thể dẫn đến các bệnh về mắt như tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể, xơ cứng động mạch võng mạc, bệnh võng mạc các bệnh về mắt khác.

– Can chủ cân, nếu quá giờ tý vẫn chưa đi ngủ sẽ khiến can huyết bất túc, cân mạch mất đi sự nuôi dưỡng dẫn tới đau cơ, tê bì chân tay, khó co duỗi gân cơ, co giật, dễ bị nấm móng tay, thiếu canxi, xương bánh chè mềm đi, động kinh, loãng xương, tắc mạch.

– Vì tim chủ huyết mạch, tức là tâm khí thúc đẩy huyết dịch vận hành trong lòng mạch, phát huy tác dụng dinh dưỡng và tư nhuận, trong khi gan lại có chức năng lưu giữ và điều tiết máu nên nếu quá giờ tý không đi ngủ sẽ làm can huyết bất túc dẫn tới tình trạng tim không cung cấp đủ máu, gây ra các triệu chứng như tim đập mạnh và loạn nhịp, run sợ.., trường hợp nghiêm trọng sẽ dẫn tới các bệnh tim mạch như cao huyết áp, thậm chí xuất huyết não.

3. Phương pháp ngủ

Nếu mỗi tối bạn đều lên giường nằm từ 22h, im lặng không nói chuyện thì đến 23h bạn sẽ chìm vào giấc ngủ. Gan và túi mật bắt đầu chuyển máu về lọc độc tố và sản xuất ra máu mới. Cứ duy trì như vậy thì đến trăm tuổi bạn cũng không bị sỏi mật, hay mắc các bệnh như viêm gan, xơ gan. Tuy nhiên, nếu ngày nào bạn cũng thức tới hơn 1h sáng, gan không thể chuyển máu về, không thể lọc hết độc tố trong máu, máu mới cũng không được sinh ra, túi mật cũng không thể lưu trữ dịch mật mới, nên bạn sẽ dễ bị sỏi mật, u nang, viêm gan…

Dưới gan và túi mật là dạ dày, nếu bộ phận này gặp vấn đề, bạn sẽ xuất hiện tình trạng ngủ không yên giấc. Trường hợp thứ nhất là chứng vị hàn, chỉ vị dương bất túc, với triệu chứng vị quản đau, đến vội, đau dữ dội, gặp lạnh đau hơn, thích ấm, thích xoa, nôn mửa ra nước trong, miệng nhạt, không khát, ruột sôi ùng ục, ỉa chảy, người lạnh, chân tay lạnh; lưỡi nhợt, rêu trắng trơn, mạch trầm trì hoặc huyền. Chứng này có thể do uống trà quá nhiều hoặc ăn quá nhiều đồ ngấy béo, chắc chắn sẽ khiến bạn ngủ không ngon.

Một tình trạng khác nữa là vị nhiệt, còn được gọi là chứng vị hỏa, có biểu hiện ăn nhiều hay đói, khát nước ưa uống lạnh, vị quản đau hoặc có cảm giác nóng rát, hôi miệng, táo bón, chân răng sưng đau, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch sác hữu lực. Chứng này do nhiệt khí bốc lên, khí thở ra từ miệng đều là khí nóng, nó cũng dẫn tới mất ngủ. Còn một trường hợp nữa là vị táo, miệng lưỡi đều khô, dạ dày có cảm giác thiếu nước.

Còn có một tình trạng là vị hậu, tình trạng này là do chúng ta ăn nhiều thực phẩm giàu đạm ngấy, ví dụ có những người ăn hải sản gà hầm… vì mùi vị rất ngon nên ăn nhiều, nhưng dù có ngon đến mấy cũng không thể ăn quá nhiều hoặc phải trung hòa mùi vị, nếu không mùi vị quá nồng cũng sẽ khiến ta khó ngủ.

Lúc ngủ, chân tay cần được giữ ấm. Vì tứ chi có bản chất là dương nên nếu không được giữ ấm, chắc chắn thận dương bất túc, chức năng khí hóa không còn tác dụng sưởi ấm làm cho thủy thấp thịnh ở trong và cơ năng suy nhược. Ngoài ra, cả bụng và lưng cũng cần được giữ ấm trước khi đi ngủ.

Vì tình trạng mỗi người khác nhau nên phương pháp ngủ cũng khác nhau, sau đây xin giới thiệu đến quý bạn đọc 3 phương pháp ngủ:

Trước khi ngủ bạn có thể thử thực hiện động tác gập bụng đơn giản, rồi ngồi xếp bằng tự nhiên hoặc ngồi kiết già trên giường, hai tay xếp chồng lên nhau đặt lên trên chân, hô hấp tự nhiên, cảm giác lỗ chân lông toàn thân nở ra khép lại theo nhịp thở, nếu có ngáp chảy nước mắt thì sẽ có hiệu quả tốt nhất, đến khi muốn ngủ liền ngã xuống ngủ.

Nằm ngửa, hít thở tự nhiên, xem như mình không có thân thể, hoặc như là người đang ở trong nước, hòa tan ngón chân cái trước, rồi đến các ngón chân khác, tiếp theo là bàn chân, bắp chân, đùi,… từng bước hòa tan, cuối cùng như không tồn tại, tự nhiên thiếp đi. Nếu vẫn chưa ngủ được, lặp lại lần nữa.

Người dễ ngủ có thể nằm nghiêng về bên phải, tay phải nắm tai phải. Lòng bàn tay phải là hỏa, tai là thủy, cả 2 dung hòa thành Thủy Hỏa tức tế, nếu trong cơ thể người thì sẽ hình thành tâm thận tương giao. Lâu dài có thể dưỡng tâm dưỡng thận.

Y học hiện đại đã chứng minh, những người ngủ sớm dậy sớm, áp lực tinh thần sẽ rất nhỏ, không dễ mắc các bệnh liên quan tới tinh thần. Buổi sáng không nên dậy quá sớm để luyện tập, bởi vào sáng sớm khi mặt trời chưa mọc, chương khí, trọc khí đang bốc lên từ đường cống dưới đất (nhất là ở thành phố), những khí này tổn thương nghiêm trọng đến thân thể chúng ta.

Iris, theo kannewyork