Là một chính khách nổi tiếng, Tôn Vận Tuyền (cựu Thủ tướng Đài Loan) còn được biết đến như một người cha đầy trí tuệ với những lời dạy con sâu sắc, thấm thía.

Tôn Vận Tuyền (1913 – 2006) từng là một ngôi sao chính trị của Đài Loan. Ông giữ chức Bộ trưởng Kinh tế trong suốt 9 năm (1969 – 1978). Năm 1978 ông được bầu làm Thủ tướng. Những năm Tôn Vận Tuyền hoạt động chính trị cũng chính là thời điểm Đài Loan chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một trong những “con rồng” của châu Á. Khi ấy, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Đài Loan chỉ đứng sau Nhật Bản tại châu Á.

Ông có một gia đình hạnh phúc, có 4 người con đều học rộng tài cao. Họ đều là những tiến sĩ, giáo sư thuộc đủ các lĩnh vực: công nghệ thực phẩm, tài chính, xây dựng… Đáng nói là không một ai trong số họ theo nghiệp chính trị của cha. Tất cả đều đi trên chính đôi chân của mình.

Bí quyết nào giúp Tôn Vận Tuyền có thể điều hoà tốt mối quan hệ trong gia đình mình và nuôi dạy tất cả các con nên người? Đọc bức thư dưới đây, có lẽ bạn sẽ liễu giải được nhiều điều.

Con trai của ta!

Ta viết Bản ghi nhớ này cho con, dựa trên 3 nguyên tắc:

1. Đời người phúc họa vô thường, chẳng ai biết mình có thể sống bao lâu, (cho nên) có một vài chuyện nên nói sớm ra thì tốt hơn.

2. Ta là cha của con, ta mà không nói với con thì chẳng có ai nói cho con biết những chuyện này đâu.

3. Những điều căn dặn để ghi nhớ này là kết quả của bao kinh nghiệm xương máu, thất bại đắng cay trong cuộc đời của chính bản thân mà Cha ghi nhận được, Nó sẽ giúp các con tránh những nhầm lẫn hoang phí trên con đường trưởng thành của các con.

Dưới đây, là những chuyện mà con phải ghi nhớ kỹ trong cuộc đời mình:

1. Con không nên quá để tâm đến những người đối xử không tốt với con. Trong cuộc đời con, không ai có nghĩa vụ phải đối xử tốt với con, trừ cha và mẹ của con. Còn đối với những người đối xử tốt với con, ngoài việc trân trọng, cảm ơn ra, con cũng còn cần phải đề phòng một chút. Bởi vì, mỗi người làm mỗi việc gì đó đều có nguyên nhân của nó. Anh ta đối xử tốt với con, chưa hẳn đã là vì yêu quý con. Cho nên, con phải nhớ kỹ điều này, chứ không việc gì phải vội vàng coi người đó là bạn thực sự.

2. Không có ai là không thể thay thế được, không có thứ gì phải sở hữu bằng được. Một khi nhìn thấu được điều này, trong tương lai, khi người quanh con không còn cần con nữa, hoặc khi con mất đi tất cả những thứ yêu quý nhất trên đời, thì cũng nên hiểu rằng, đó cũng chẳng phải là chuyện gì ghê gớm.

3. Cuộc đời rất ngắn ngủi. Nếu hôm nay mà con vẫn còn lãng phí cuộc đời, ngày mai sẽ nhận thấy cuộc sống đã rời xa mình rồi. Do đó, càng sớm biết trân quý cuộc sống thì những ngày con hưởng thụ cuộc sống càng dài. Muốn kỳ vọng cuộc sống trường thọ, chẳng thà hưởng thụ sớm hơn.

4. Trên thế giới này chẳng có cái gì gọi là yêu nhất, tình yêu chỉ là một cảm giác nhất thời, mà cái cảm giác này chắc chắn (tuyệt đối) sẽ thay đổi theo thời gian và tâm trạng. Nếu như cái mà con gọi là yêu nhất nó rời xa con, hãy nhẫn nại chờ đợi một chút, đợi thời gian dần dần gột rửa, để tâm trạng từ từ trầm lắng xuống, nỗi khổ của con sẽ dần dần phai nhạt đi, không nên quá khát cầu vẻ đẹp của tình yêu, không nên quá phóng đại nỗi buồn của chuyện thất tình.

5. Tuy rằng có rất nhiều người thành đạt đều không có được sự giáo dục đầy đủ, nhưng điều đó không có nghĩa là không cần chăm chỉ học hành mà vẫn chắc chắn có thể thành công. Những tri thức mà con học được chính là vũ khí mà con có trong tay, có thể tay trắng làm nên, nhưng không thể (bằng cách) tay không tấc sắt, hãy nhớ kỹ!

6. Cha sẽ không yêu cầu con phải phụng dưỡng nửa cuối cuộc đời cha, tương tự, cha cũng không chăm sóc nửa cuối cuộc đời của con. Khi con trưởng thành, có thể tự lập được rồi thì (đó là lúc) trách nhiệm của cha đã kết thúc. Sau này, con muốn ngồi xe Bus hay xe Mercedes, muốn ăn vây cá hay ăn mì, đều do tự mình chịu trách nhiệm.

7. Con có thể yêu cầu mình giữ chữ Tín, nhưng không thể yêu cầu người khác giữ chữ Tín. Con có thể yêu cầu mình đối xử tốt với người, nhưng không thể mong đợi người ta đối xử tốt với mình. Dù con đối xử với người ta như thế nào thì cũng không có nghĩa rằng người ta phải đối xử với con như thế. nếu như con không nhìn thấu vấn đề này, con sẽ phải nhận thêm những phiền não không cần thiết.

8. Cha đã mua xổ số hơn chục đến cả 20 năm, nhưng rốt cuộc vẫn nghèo trắng tay, ngay cả đến giải 3 cũng không trúng. Điều này chứng tỏ (một điều), người ta muốn giàu có, vẫn phải dựa vào nỗ lực làm việc mới có, trên thế giới này không có bữa trưa nào miễn phí cả.

9. Người thân chỉ có duyên phận một lần, bất luận cha và con sống với nhau được bao lâu trong kiếp này, hãy thật biết trân trọng những khoảnh khắc ở bên nhau. Kiếp sau, dù còn yêu hay không yêu nhau nữa, đều không còn gặp lại nữa đâu.

Nguyễn Sơn Phong dịch

Lứa tuổi tiểu học, ngoài tri thức có 7 điều nhất định phải dạy trẻ

Các bậc phụ huynh luôn hy vọng con cái của mình sẽ học hành tiến bộ và xuất sắc. Có rất nhiều cha mẹ quan niệm rằng, thành tích học tập của con là điều quan trọng nhất.

Tuy nhiên, đối với trẻ ở giai đoạn tiểu học, thành tích học tập chỉ là một phần, và điều quan trọng hơn là sự trưởng thành của trẻ.

Đối với một đứa trẻ, phẩm chất tốt, thói quen sinh hoạt tích cực là điều rất trọng yếu. Nếu không có những đức tính này, đứa trẻ dù có thành tích thế nào thì liệu có thành công? Cho nên ngoài việc động viên con trẻ học tập tốt thì vấn đề thiết yếu là việc giáo dục nhân cách của trẻ.

Sau đây là 7 điều nên giáo dục cho trẻ để con trưởng thành hơn cả về trí tuệ lẫn nhân cách:

1. Cho trẻ biết cần phải làm 2 việc: Việc phải làm và việc muốn làm!

Cuộc đời của mỗi một người cũng chỉ có 2 việc đó, chính là việc nên làm và việc muốn làm. Chỉ khi làm xong việc phải làm thì mới có thể đi làm việc mình muốn làm.

Bình thường chúng ta thường nghe bọn trẻ oán giận những câu như: “Con không muốn đi học” hoặc “Con không muốn làm bài tập, con muốn đi chơi”… Chúng chỉ biết làm bài tập, học bài thật là mệt, nhưng lại không biết rằng nếu làm xong bài tập, học xong bài thì sẽ có nhiều thời gian để chơi đùa, có thể làm điều mình muốn.

Vì vậy, cha mẹ cần phải giảng giải cho trẻ biết mối liên hệ giữa việc cần làm và việc muốn làm. Cũng như đối với người lớn, công tác là việc phải làm, du lịch là việc muốn làm, nhưng chỉ có đi làm công tác kiếm được tiền thì mới có thể đi du lịch như mong muốn.

2. Khi học cần phải tích cực phát biểu

Từng có vị phụ huynh nói rằng, con tôi rất thông minh, nhưng do ít nói chuyện nên bạn bè không nhiều lắm, thầy giáo cũng ít để ý đến nó. Thật ra có rất nhiều vị cha mẹ đều có con lâm vào tình trạng như vậy, trẻ có nhiều ưu điểm nhưng lại trầm tính ít nói.

Thời đại ngày nay đòi hỏi phải có khả năng biểu đạt, nếu một đứa trẻ có thể mạnh dạn phát biểu, diễn đạt được những suy nghĩ của cá nhân về vấn đề nào đó thì đứa trẻ ấy sẽ dễ được chú ý. Hơn nữa, điều này cũng giúp trẻ dần tự tin hơn.

Có rất nhiều đứa trẻ vốn rất thông minh nhưng lại không thành công, nguyên nhân chính là do chúng thiếu dũng khí, không dám đột phá chính mình. Muốn cho trẻ đột phá chính mình thì cha mẹ hãy cổ vũ, khích lệ chúng giơ tay phát biểu. Mặc dù đây là một việc nhỏ nhưng lại có thể giúp cho đứa trẻ đề cao năng lực biểu đạt và sự tự tin.

3. Dạy trẻ biết nói lời cảm ơn

Hiện nay các bậc cha mẹ đều vô cùng cưng chiều con cái, đối xử với chúng như là những cục cưng, phục vụ “nước đưa tận tay, cơm đưa tận miệng”. Đối đãi như vậy, trẻ sẽ xem đây là điều hiển nhiên mà chúng có được, và không biết cần phải cảm ơn. Như vậy khi lớn lên chúng sẽ trở nên ích kỷ, ngang ngược, giao tiếp không tốt.

Cần phải cho trẻ biết không có ai có nghĩa vụ phải giúp đỡ chúng, giúp đỡ là vì tình cảm muốn giúp chứ không phải bổn phận phải giúp. Dạy cho đứa trẻ biết khi có người khác giúp đỡ chúng, cho dù là việc nhỏ nhặt thì cũng phải nói lời cảm ơn.

4. Không phải tất cả mọi người đều yêu thích chúng

Mỗi một người đều không thể nào khiến cho tất cả mọi người đều hài lòng về mình, cần để cho trẻ phải hiểu rõ về vấn đề này. Có người không hài lòng về mình, đây là điều bình thường, không nên vì người khác phê bình mà trở nên mất tự tin, cũng không nên vì người khác khen ngợi mà đắc chí. Chỉ cần bản thân mình đi cho ngay chính, ngồi cho ngay ngắn, kiên trì làm người chính trực thiện lương, thì ắt sẽ có bạn bè chân thành.

5. Trẻ nhỏ phải biết rộng lượng, chia sẻ với nhau

Mỗi một con người đều có phần ích kỷ, đều muốn giấu đồ tốt cho riêng mình. Chúng ta cần phải tập cho trẻ biết chia sẻ trong khi giao tiếp với mọi người, nếu không sau này sẽ gặp nhiều khó khăn trong xã hội.

Cha mẹ cần nói cho trẻ hiểu, ví như: Con đi nhà bạn chơi, thấy bạn có đồ ăn ngon cũng hy vọng bạn mời con ăn, bạn có đồ chơi đẹp cũng muốn bạn cho chơi chung đúng không? Cho đứa trẻ biết, mình hy vọng bạn bè đối đãi thật tốt với mình, thì bạn bè cũng hy vọng mình như thế.

6. Cần phải biết chấp nhận thất bại

Cha mẹ thỉnh thoảng khen con vài câu: “Con giỏi quá”, “con thật lợi hại”, như vậy có thể giúp con tự tin, nhưng đồng thời cũng dễ dàng làm cho đứa trẻ tự kiêu. Trên con đường trưởng thành, có rất nhiều sự việc cần phải có kinh nghiệm, vì vậy việc thất bại cũng là chuyện đương nhiên. Nhưng cần biết rằng sau khi thất bại mà khóc lóc, oán trách đều vô dụng.

Một đứa trẻ kiên cường là biết chấp nhận thất bại, biết rút ra bài học sau thất bại đó.

7. Gặp bất cứ chuyện gì cần phải nói cho ba mẹ biết

Có rất nhiều đứa trẻ chỉ nói cho ba mẹ biết những chuyện vui vẻ mà giấu đi những chuyện không vui. Trẻ sợ ba mẹ lo lắng, trách mắng nên luôn giữ trong lòng, như vậy lâu ngày sẽ xuất hiện vấn đề nghiêm trọng. Cho nên cần phải giúp trẻ biết rằng cha mẹ là người yêu thương chúng vô điều kiện, vì vậy dù bất cứ có chuyện gì xảy ra thì cha mẹ cũng sẽ là người quan tâm và ủng hộ chúng.