Ông Nguyễn Tuấn Hải, chủ một số cơ sở đào tạo giáo dục cho trẻ em ở Hà Nội đã liệt kê 10 vấn đề ngược đời và trái khoáy trong cách dạy trẻ ở Việt Nam cả ở gia đình, trong trường học và ngoài xã hội.
1. Dạy trẻ theo cách dạy… thú
Chúng ta bắt con cá phải biết leo cây và con khỉ phải biết bơi dưới nước.
Con nhà người ta học được hoặc học giỏi cái gì thì cũng muốn, thậm chí bắt con mình làm được điều đó.
2. Phục vụ con một cách… mù quáng
VTV ngày 30 tết đăng chuyện một người cha lớn tuổi từ Nam Định lên Hà Nội làm thuê vất vả đến mức quên cả Tết để kiếm tiền nuôi con đang học… đại học.
Mà không phải thằng con đi làm tự nuôi mình chứ chưa nói tới chuyện nuôi cha.
Chuyện cha mẹ không chịu để cho con mình lớn là căn bệnh ung thư trầm kha nặng nề vô cùng của xã hội ta.
Nhiều cha mẹ coi việc phục vụ hay làm hộ con một cách mù quáng này là một niềm vui hay trách nhiệm hay đơn thuần là sự quan tâm hay bù đắp gì đó. Thật là sai lầm ngoài sức tưởng tượng.
Những đứa trẻ của chúng ta lớn lên hoặc là những cây tầm gửi và cây leo hoặc là những chiếc ly thủy tinh có thể rơi và vỡ nát bất kỳ lúc nào.
3. Không để cho trẻ ra ngoài khi trời … mưa hoặc rét
Các trường học và cha mẹ có một phản ứng gần như tự động là không cho học sinh ra ngoài khi thời tiết không thuận lợi và hủy các chuyến đi học tập dã ngoại của trẻ em.
Người Nhật trái lại coi đây là cơ hội để rèn cho trẻ sự cứng cỏi và khả năng thích nghi. Thậm chí họ còn đưa trẻ đi học khi chúng ốm để chúng quên việc bị ốm đi và nhanh chóng hồi phục. Tất nhiên ốm nặng hay bệnh truyền nhiễm là ngoại lệ.
4. Nuôi con như nuôi… heo
Nuôi con cho béo mới là khỏe mạnh là một trong những cách tiếp cận dinh dưỡng và giáo dục thể chất sai lầm nhất của các cha mẹ Việt Nam.
Trẻ em không cần béo hay thậm chí không được phép béo. Đó là nguyên tắc mà chúng ta vô tư vi phạm và dẫn tới việc chúng ta xâm phạm và xâm hại cuộc đời của trẻ nhỏ.
Ở Pháp, người ta có thể tước quyền nuôi con (ở tuổi ấu thơ) của cha mẹ nếu họ để cho con mình thừa cân quá mức quy định. Rõ ràng họ muốn cảnh báo cho cha mẹ là thừa cân là một căn bệnh nghiêm trọng.
Trẻ con cần vận động hơn là cần ăn. Vận động, tôi xin nhấn mạnh, mới là thứ cần nhất cho một đứa trẻ. Cả vận động về cơ bắp và vận động về não bộ.
5. Học giỏi là… tất cả
Học giỏi là tốt nhưng chỉ biết học hoặc chỉ biết học giỏi thôi thì… cực xấu.
Thật khó cho chúng ta tìm ra được các cô cậu học trò học giỏi mà chơi giỏi (nghệ thuật và thể thao) và năng động (về vận động và xã hội). Chứ chưa nói tới biết làm… việc nhà.
Con chỉ cần học giỏi thôi còn lại tất cả việc nhà là do cha mẹ hoặc người giúp việc làm là suy nghĩ kỳ quặc của cha mẹ Việt chúng ta.
Chúng ta đang đào tạo ra những con gà công nghiệp và những con robot vô cảm và cả các chiến binh thi cử. Không hơn không kém.
6. Phê bình trước… toàn trường
Là sự xâm phạm tới cả tính riêng tư của cá nhân và sự xúc phạm tới nhân phẩm của một con người.
Cha mẹ, giáo viên và nhà trường phán xét về một đứa trẻ và dạy cho nó phán xét nhau.
Tôi cực lực phản đối việc này vì sự thiếu nhân văn của nó.
7. Không biết dùng nhà… vệ sinh
Nghe thì có vẻ buồn cười đó. Nhưng cả học sinh và trẻ nhỏ và cả người lớn Việt Nam chúng ta không biết sử dụng… nhà vệ sinh đúng cách.
Không biết xếp hàng khi đi vệ sinh công cộng.
Không giữ vệ sinh chung (xả nước và lật nắp ngồi khi đi tiểu – với học sinh nam)
Nhiều bé gái và học sinh nữ khi vào nhà vệ sinh không chốt cửa và bật đèn.
Rửa tay làm vung vãi nước.
8.Giỏi Toán là có tư duy… sáng tạo
Toán học dĩ nhiên là quan trọng và tất cả mọi con người đều phải học và nắm chắc những điều căn bản của nó nhưng việc cho rằng trẻ con phải học Toán giỏi làm nền móng cho các… môn học khác và giúp cho trẻ con trở nên sáng tạo là rất ngây thơ và ngây ngô.
>>> Top những địa chỉ bán rượu sâm Hàn Quốc uy tín, chất lượng được nhiều người tin dùng nhất hiện nay
Sáng tạo và tư duy của nó có thể đạt được qua bất kỳ hoạt động nào: từ học thuật cho tới vận động và nghệ thuật, thậm chí là hoạt động xã hội.
Toán học là thơ ca của tư duy (lời của Albert Einstein). Tức là nó rất đẹp. Học toán chỉ cần thấy nó đẹp là được rồi. Bất kể đẹp theo cách nào. Không cần phải giải toán giỏi làm chi.
9. Học giỏi là để… ấm thân mình
Đó là sự ích kỷ tai hại mà chúng ta tạo ra cho các thế hệ con cái của mình qua bao năm qua. Chúng ta khuyến khích đứa con của mình trở thành một cái cây đơn lẻ vươn lên tìm ánh nắng chỉ cho mình. Cạnh tranh không phải là tạo động lực cùng phát triển và tiến lên mà là cùng nhau kéo nhau xuống thậm chí dẫm đạp lên nhau mà vượt lên.
Tinh thần và ý thức cộng đồng của chúng ta vì thế mà là con số không. Tranh giành nhau đường đi hay khoảng trống trên đường giao thông hay tranh cướp nhau trong các lễ hội là những biểu hiện sinh động cho điều này.
10. Con cái là… trang sức của cha mẹ
Làm con ngoan trò giỏi (khái niệm đã trở nên lỗi thời về cả định nghĩa, cách tiếp cận và thực hành) mang một sứ mệnh cao cả là làm đẹp mặt cha mẹ.
Cha mẹ suy nghĩ như vậy và lấy quyền làm cha mẹ của mình yêu cầu các con phải làm điều đó. Biết bao đứa con đáng thương bị cha mẹ bắt tham gia vào các cuộc đua làm thiên tài từ bé và trong suốt quá trình học phổ thông của mình.
Thành tích, giải thưởng mà trẻ đạt được qua các cuộc đua đường trường và đường dài có một vai trò rất lớn là làm cho cha mẹ thấy tự hào và để KHOE. Như là một thứ trang sức chính hiệu.
Theo Vietnammoi
Hàng ngày hãy hỏi trẻ 4 câu này, không cần kèm học con vẫn ngoan và giỏi
Chỉ cần 4 câu hỏi này, việc thấu hiểu và dạy con sẽ trở nên thật đơn giản.
Cách dạy con đặc biệt của ông bố người Đài Loan – mỗi ngày hỏi con 4 câu hỏi
Cha mẹ nào cũng hy vọng con mình khỏe mạnh, khôn ngoan nhưng không phải ai cũng nắm rõ được cách giáo dục con hiệu quả. Gần đây, một ông bố người Đài Loan – cha của một cô con gái ngoan ngoãn, xinh xắn đã chia sẻ cho mọi người cách dạy con vô cùng đặc biệt.
Mặc dù người cha này chưa từng hướng dẫn con làm bài tập về nhà nhưng mỗi ngày chỉ cần bỏ ra 10 phút trò chuyện với con, hỏi cô bé 4 câu hỏi sau chắc chắn sẽ có hiệu quả.
1. Hôm nay ở trường có chuyện gì vui không con?
Thật ra đây là câu hỏi để quan sát cách cảm nhận của con. Thông qua câu hỏi này, ông bố trên hiểu được ngày hôm nay con có chuyện gì vui, chuyện gì không vui và tìm hiểu thêm lý do vì sao con buồn vui trước những sự việc đó. Đồng thời, qua đó ông bố cũng giúp con gỡ rối các vấn đề để con tự điều chỉnh cảm xúc, thích nghi với môi trường ngoài xã hội.
2. Hôm nay con đã làm được việc tốt nào?
Đây là cách ông bố khích lệ tinh thần con gái, giúp con gái thêm tự tin vào bản thân mỗi khi làm việc tốt.
3. Hôm nay con học được những gì?
Bằng câu hỏi này, ông bố đã giúp con gái hệ thống lại, nhớ lại xem mình đã học đến đâu, học được gì ở trường. Từ đó cũng hình thành tính tự lập cho con trong việc học hành, ôn bài mà không phải ép hay kèm con ngồi học bài ở nhà.
4. Con có cần ba giúp đỡ việc gì không?
Câu hỏi này có 2 ý nghĩa: một là để con biết ba vẫn luôn rất quan tâm tới con. Hai là việc học là việc của con, con phải tự sắp xếp ba sẽ không ép uổng, cản trở. Đứng từ góc độ của một đứa trẻ, bé gái vẫn thấy thoải mái với việc việc học, việc chơi của mình đồng thời vẫn luôn yên tâm có ba làm hậu phương vững chắc để tự quyết định mọi vấn đề của bản thân.
Bốn câu hỏi tưởng chừng như rất đơn giản này lại chứa đựng nhiều yêu thương, quan tâm dành cho con, thực tế đã chứng minh đây là cách rất hiệu quả. Cha con khích lệ lẫn nhau sẽ tạo cho con một môi trường trưởng thành, tự lập vui vẻ. Điều mấu chốt của các triết lý dạy con chính là biết cách xử lý mối quan hệ cha con.
6 điều cần lưu ý để nuôi dạy con không còn là thử thách
Nếu như cha mẹ có thể xây dựng được niềm tin tuyệt đối trong trái tim con, con cái sẽ tin rằng cha mẹ luôn yêu mình vô điều kiện, tất cả những khen chê của cha mẹ dành cho mình đều xuất phát từ mong muốn tạo cho con điểm khởi đầu tốt. Nếu như trong tiềm thức con trẻ luôn tin tưởng vào cha mẹ, tin vào những gì cha mẹ dành cho mình là tốt đẹp thì việc dạy con sau này sẽ vô cùng dễ dàng.
Tuy nhiên, phần lớn các mối quan hệ cha con trên thực tế hiện nay đều có phần không ổn định khiến những đứa trẻ không thực sự tin tưởng vào gia đình.
Bố mẹ nào cũng yêu thương con nhưng nhiều khi thể hiện tình yêu sai cách sẽ vô tình làm hại con. Chẳng hạn như lúc nào cũng cho con ăn thứ ngon nhất, mặc đồ đẹp nhất. Đây chỉ là biểu hiện bên ngoài chứ không phải bản chất của tình yêu thương. Đôi khi tình yêu của cha mẹ cũng cần phải “có điều kiện”, ví dụ như nếu trong kì thi lần nào con đứng trong top 3 thì sẽ được đi chơi ở đâu đó…
Để nuôi dạy con nên người, cần chú ý những điều sau đây:
- Không tạo cho con áp lực quá lớn, không dạy dỗ con bằng roi vọt, xây dựng mối quan hệ gia đình bình đẳng.
- Trao con tình yêu “ vô điều kiện” đúng cách, tình yêu thương về mặt tinh thần.
- Tuyệt đối tôn trọng cá tính riêng của con.
- Dạy con bằng những cách tích cực, thường xuyên khích lệ, biểu dương con.
- Điều chỉnh hợp lý mối quan hệ cha – con, đây là điều quan trọng nhất.
- Chú trọng việc nuôi dưỡng tâm hồn và nhân cách tốt đẹp cho con, thay vì mù quáng chạy theo điểm số , vật chất.
Nếu cha mẹ có thể nắm bắt được 6 trọng điểm trên, việc dạy con sẽ không còn là thử thách.
Thực chất, việc giáo dục con chính là 3 phần dạy dỗ, 7 phần tôn trọng.
3 phần dạy dỗ tức là chỉ dạy con ở mức độ vừa phải, giáo huấn quá nhiều sẽ khiến con có tâm lí muốn chống đối, lại thành phản tác dụng.
7 điều còn lại chính là chỉ bố mẹ nên tôn trọng khả năng thiên bẩm, tốc độ trưởng thành của con. Nhẫn nại với con, để con trải qua thử thách, trải nghiệm, đi qua thất bại cũng như thành công. Sự trưởng thành của con là cả một quá trình, cần rèn giũa hàng ngày chứ không thể nóng vội.
Quá trình phát triển của con, có lúc cần sự chỉ dạy của cha mẹ nhưng cũng có khi phải để con tự mình tìm kiếm, lựa chọn điều tốt đẹp nhất cho bản thân.
Nguồn: CM/cafebiz
Bạn càng mắng con sẽ càng không nghe lời, khi trẻ mắc lỗi chỉ cần hỏi 8 câu này là đủ rồi
Trong quá trình nuôi dạy các con trưởng thành, chắc chắn bạn sẽ gặp phải vô vàn những vấn đề khúc mắt khác nhau.
Bổn phận làm cha làm mẹ, hãy có trách nhiệm khi con làm sai, hãy lắng nghe những ý tưởng và suy nghĩ của con, thay vì trách mắng, la rầy con.
Gặp phải những tình huống như vậy, chúng ta có thể thử hỏi con 8 câu hỏi sau:
1. Đã xảy ra chuyện gì？
Đừng sử dụng thói quen định tính mà hỏi trẻ những điều cứng nhắc, càng không nên buông lời trách mắng ngay khi sự việc vừa mới xảy ra.
Hãy bình tĩnh và lắng nghe những lời trẻ nói, đứng ở góc độ của con để xem xét sự thật.
Hơn nữa, hãy để các em có cơ hội được nói, thậm chí nếu thực sự lỗi là do trẻ, thì ít nhất trẻ cũng có cơ hội tự bảo vệ bản thân hoặc sẵn sàng thừa nhận điểm sai sau khi mọi chuyện rõ ràng.
2. Con cảm thấy như thế nào？
Sau khi tìm hiểu chuyện gì đã xảy ra, đừng vội vàng giáo dục con cái.
Tâm lý trẻ em bị ảnh hưởng bởi những cảm giác chủ quan, chứ không có định nghĩa đúng hay sai. Rất nhiều lúc, chúng ta chỉ cần nói ra hết những cảm xúc trong lòng là được.
Nghiên cứu khoa học cho thấy rằng một khi con người có cảm xúc mạnh liệt khi đang bị kích thích thì bên ngoài dẫu ai nói gì cũng sẽ không dễ dàng tiếp thu vào bộ não.
Điều đó cũng có nghĩa là, khi một người vẫn còn mang trong mình một cảm xúc kích động, thì người khác nói gì cũng sẽ không lắng nghe.
Chỉ có thể chờ đợi cho đến khi họ bình tĩnh lại, mới có thể bình thản mà ngẫm nghĩ. Vì vậy, nếu chúng ta muốn con cái có thể nghe theo ý kiến của chúng ta, chúng ta cũng cần đồng cảm với cảm xúc của con trước, để cảm xúc của chúng có một lối thoát.
Sau khi trẻ em đã đủ bình tĩnh trở lại, bạn có thể đặt tiếp câu hỏi thứ ba.
3. Con muốn như thế nào？
Tại thời điểm này bất kể trẻ nói ra những lời kinh hoàng như thế nào cũng đừng ngạc nhiên, đừng sợ, chỉ cần bình tĩnh lắng nghe và đặt biết câu hỏi thứ tư.
4. Vậy con cảm thấy có những cách xử lý nào？
Ở giai đoạn này, chúng ta phải tôn trọng những suy nghĩ “ngây thơ non nớt” của trẻ để trẻ cảm nhận được sự tôn trọng khi thể hiện quan điểm.
Chúng tôi cũng muốn ở bên cạnh cùng trẻ nghĩ ra những ý tưởng, từng bước lập kế hoạch cho trẻ, cùng trẻ định hướng ra các giải pháp. Bằng cách này, sau này khi trẻ gặp phải vấn đề khúc mắt sẽ lập tức có suy nghĩ tìm đến sự tham vấn của bạn.
Chờ cho đến khi không thể nghĩ ra thêm bất kỳ ý tưởng nào khác nữa, bạn có thể đặt cho trẻ câu hỏi thứ năm.
5. Hậu quả của những cách làm này sẽ ra sao？
Hãy để cho trẻ em để suy nghĩ và hiểu về vấn đề, đằng sau mỗi giải pháp đều có một hệ quả mà bạn phải chịu trách nhiệm, liệu bạn có thể chấp nhận những hậu quả này?
Nếu lúc này, con không thể hiểu được những logic. Cha mẹ cần phải giúp trẻ làm rõ những ý tưởng này ngay, nói cho trẻ biết hậu quả là gì.
6. Con quyết định làm thế nào？
Sau khi đã phân tích đầy đủ tất cả các trường hợp và hậu quả, bản thân trẻ cũng sẽ có sự cân nhắc, lựa chọn giải pháp có lợi nhất. Hơn nữa, đó cũng sẽ là sự lựa chọn hợp lý và sáng suốt nhất.
Ngay cả khi sự lựa chọn của trẻ không như những gì bạn mong đợi, cũng hãy tôn trọng quyết định của trẻ. Nếu như bạn trở mặt, e rằng sau này trẻ sẽ không bao giờ tin bạn nữa.
Hơn nữa, cho dù là trẻ đã chọn sai cách, thì trẻ cũng có thể từ những điểm sai lầm này học hỏi những đạo lý không thể nào quên.
7. Con mong muốn ta sẽ làm gì？
Khi trẻ em biểu đạt những mong muốn những hy vọng từ sự giúp chúng ta, làm cha làm mẹ phải tích cực hỗ trợ. Sự ủng hộ từ cha mẹ chính là sự hậu thuẫn tốt nhất dành cho con, điều này sẽ khiến cho con càng có niềm tin hơn.
8. Nếu lần sau lại gặp một tình huống tương tự, con sẽ làm như thế nào？
Sau khi đợi cho mọi chuyện qua đi, hãy để cho trẻ cơ hội tự đánh giá bản thân mình. Phản ánh sự phán đoán và cách giải quyết của trẻ đã có hiệu quả hay để lại hệ quả như thế nào.
Nhiều bậc cha mẹ tin rằng đứa con của mình còn nhỏ, không có khả năng giải quyết vấn đề, thực tế thì, ngay cả khi trẻ nhỏ, trẻ cũng sẽ có cách vận dụng các chiến lược và giải pháp cho mọi vấn đề theo cách của chúng.
Vì vậy, sau này khi trẻ phạm sai lầm, cha mẹ hãy thử đặt cho trẻ tám câu hỏi này, thực hành một vài lần, trẻ sẽ có khả năng tự giải quyết những vấn đề riêng của chính trẻ, chúng ta không cần phải lo lắng.
Khả năng nhận biết và giải quyết vấn đề, mới là vốn sống quý giá và quan trọng nhất cho phát triển sau này của trẻ!
10 chiêu tuyệt đỉnh dạy con ngoan, các bậc cha mẹ đọc xong đều xác nhận!
Nhiều mẹ hoàn toàn đồng ý với quan niệm “Đẻ con thì đau đớn, chăm con thì cực khổ, nhưng tất cả không khổ bằng việc dạy con”. Làm sao để dạy một đứa trẻ trở thành người có nhân cách tốt, hiểu chuyện và cư xử đúng mực là điều không phải dễ dàng.
Không chỉ là trách nhiệm của người mẹ, mà đó còn là trách nhiệm của người cha, hay ông bà sống cùng nhà. Dạy con đôi khi không cần những bài học đao to búa lớn, mà chỉ cần những buổi trò chuyện nhẹ nhàng, giúp con nhận biết ra vấn đề và tự mình rút ra kinh nghiệm cho bản thân.
Cha mẹ chỉ cần quan tâm đến con, chú ý đến con, nắm bắt được tính cách con, để dễ dàng dạy dỗ điều hay lẽ phải. Trò chuyện cùng con, hoặc đưa ra các tình huống để con dễ hình dung, mà tự rút ra bài học cuộc sống quý giá cho bản thân.
Dưới đây là 10 câu chuyện, mà trong đó người cha đã có cách dạy con thật tuyệt vời! Người cha trong những câu chuyện không cần làm gì cả, chỉ đơn giản là chỉ trò chuyện cùng con và cho con sự lựa chọn. Khi hiểu ra vấn đề, đứa trẻ chắc chắn sẽ có lựa chọn đúng đắn.
Rất hay và ý nghĩa! Các bậc cha mẹ nên đọc và học hỏi cách dạy con ngoan tuyệt đỉnh qua 10 mẫu chuyện này nhé!
1. “Con xin lỗi cái bàn đi” – dạy con tính có trách nhiệm
Khi con trai được 2 tuổi. Một ngày nào đó, đầu đụng phải góc bàn, đầu sưng một cục, khóc òa lên.
Hơn 1 phút sau, tôi đi đến chiếc bàn và hỏi:
“Cái bàn à, là ai đụng bàn đau thế? Sao khóc lóc thương tâm thế kia?
Con trai ngừng khóc, nước mắt lưng tròng nhìn tôi. Tôi sờ sờ cái bàn, hỏi con trai rằng:
“Là ai vậy? Là ai đã đụng chiếc bàn?”
“Con, ba ơi, là con đụng!”
“Ồ, là con đụng à, vậy con không mau nghiêng mình với cái bàn, nói tiếng xin lỗi đi!”.
Con trai nuốt nước mắt, cúi mình, nói: “Xin lỗi”.
Từ đó, con trai đã học được tính có trách nhiệm và đảm đương!
2. “Khóc xong rồi hãy gõ cửa” – dạy con bỏ thói trút giận lên người khác
Con trai 3 tuổi. Vô cớ khóc lớn, tôi hỏi:
“Sao vậy, chỗ nào không khỏe hả con?”
“Không có”.
“Vậy sao lại khóc?”
“Con chỉ muốn khóc thôi!” (Rõ ràng làm nũng).
“Được thôi, con muốn khóc thì ba không có ý kiến, nhưng con khóc ở đây không thích hợp lắm, sẽ làm phiền mọi người nói chuyện, bà tìm một chỗ cho con, con một mình khóc cho đã, khóc đủ rồi mới gọi mọi người”.
Nói xong, đem nhốt con ở phòng rửa tay: “Khóc xong rồi hãy gõ cửa”.
2 phút sau, con trai đạp cửa: “Ba ơi, ba ơi, con đã khóc đủ rồi!”.
“Tốt, khóc xong rồi à? Khóc xong rồi thì đi ra đi”.
Kể từ hôm đó, cho đến tận năm 18 tuổi, con trai không còn học thói thao túng và trút giận lên người khác.
3. “Ba ơi, con sông đẹp quá, con muốn nhảy xuống bơi” – dạy con tính cẩn thẩn
Con trai 5 tuổi. Chập tối dẫn con đi bộ đi ngang qua cây cầu nhỏ, dưới cầu nước trong thấy được cả đáy, nước chảy cuồn cuộn.
Con trai ngẩng đầu nhìn tôi: “Ba ơi, con sông đẹp quá, con muốn nhảy xuống bơi”. Tôi có phần sửng sốt.
“Được thôi, ba sẽ cùng con nhảy xuống. Nhưng chúng ta hãy về nhà trước đã, thay quần áo một chút”.
Về nhà, con trait hay quần áo xong, nhìn thấy một chậu nước trước mặt, ngơ ngác không hiểu.
“Con trai, xuống nước bơi cần phải vùi đầu vào trong nước, điều này con không hiểu sao?”. Con trai gật đầu.
“Vậy thì bây giờ chúng ta hãy tập luyện một chút, xem thử con có thể vùi đầu được bao lâu”. Tôi nhìn đồng hồ. “Bắt đầu!”. Con trai vùi mặt vào trong nước, hào khí ngất trời. Chỉ được 10 giây:
“Úi trời, ba ơi, sặc nước rồi, khó chịu thật”.
“Vậy sao? Một chút nhảy xuống sông, có thể sẽ làm khó chịu hơn nhiều đấy”.
“Ba ơi, chúng ta có thể không đi nhảy xuống nước nữa được không?”
“Được thôi, không đi thì không đi”.
Từ đó, con trai đã học được tính cẩn thận và không lỗ mãng, suy nghĩ cho kỹ rồi mới làm.
4. “Con muốn làm anh hùng hay cẩu hùng?” – dạy con những gì nên làm và chưa nên làm
Con trai 6 tuổi, ham ăn. Một buổi tối nọ, tan học đi ngang qua McDonald’s, dừng bước:
“Ba ơi, McDonald’s kìa!” (Thèm chảy cả nước miếng).
“Ừm, McDonald’s, muốn ăn không?”
“Muốn ăn!”
“Con trai, một người muốn ăn là ăn ngay gọi là “cẩu hùng” (gấu chó), thèm ăn mà có thể không ăn, thì gọi là anh hùng”.
Rồi nói tiếp: “Con trai, con muốn làm anh hùng hay cẩu hùng đây?”
“Ba, con đương nhiên muốn làm anh hùng”.
“Tốt, vậy anh hùng khi muốn ăn McDonald’s sẽ thế nào?”
“Có thể không ăn!” (Rất kiên định).
“Quá xuất sắc! Anh hùng, về nhà thôi!”
Con trai chảy nước miếng, theo tôi về nhà. Từ đó về sau, con trai đã học được những gì nên làm và những gì không nên làm, chống lại được cám dỗ.
5. “Con trai, con đã quyết định chưa? Là dùng gạch hay là dùng dao đây?” – dạy con biết nhìn hậu quả của hành động
Con trai 8 tuổi, nghịch ngợm, đánh nhau với bạn học lớn. Vết bầm tím khắp người, về đến nhà, khóc lớn không thôi.
“Ấm ức không?”
“Ấm ức!”, con trai vừa khóc vừa trả lời.
“Tức giận không?”
“Tức giận!”. Con trai khóc to lên.
“Con dự tính sẽ làm thế nào?”. Hỏi tiếp: “Con cần ba làm gì cho con nào?”
“Ba, con muốn tìm một viên gạch, ngày mai sẽ đập cậu ta từ phía sau”.
“Ừ, ba thấy được. Ngày mai, ba sẽ chuẩn bị cục gạch cho con”.
Hỏi tiếp: “Còn gì nữa không?”
“Ba, ba tìm cho con một con dao, ngày mai sẽ đâm hắn từ phía sau”.
“Được, cái này càng hả giận hơn, bây giờ ba đi chuẩn bị một chút”. Tôi đi lên lầu.
Nghĩ là được ủng hộ, dần dần con trai bình tĩnh lại. Khoảng 20 phút sau, tôi từ trên lầu đi xuống với một đống lớn quần áo và chăn mền.
“Con trai, con đã quyết định chưa? Là dùng gạch hay dùng dao đây?”
“Nhưng mà ba ơi, ba dọn nhiều quần áo và chăn mền để làm gì vậy?”. Con trai nghi hoặc.
“Con trai, là như vậy: nếu như con dùng gạch đập hắn ta, cảnh sát sẽ bắt chúng ta đi, ở trong tù đại khái chỉ cần ở 1 tháng, chúng ta chỉ mang một ít áo ngắn và chăn mỏng là được rồi; nếu như con dùng dao đâm hắn ta, chúng ta ở trong tù ít nhất 3 năm không trở về, chung ta cần phải mang nhiều quần áo và chăn bông, bốn mùa đều phải mang đủ”.
“Vì vậy, con trai, con đã quyết định chưa? Ba đồng ý ủng hộ con”.
“Phải như vậy sao ba?”. Con trai sững sờ.
“Chính là như vậy, pháp luật quy định như vậy mà!”
“Ba, vậy thì chúng ta không làm nữa nha!”
“Con trai, không phải là con đang rất căm phẫn sao?”
“Hây, hây, ba ơi, con đã không tức giận nữa rồi, thật ra con cũng có sao đâu”.
“Tốt, ba ủng hộ con”.
Từ đó, con trai đã học được sự lựa chọn và giả trá.
6. “Là người mạnh hay là người yếu, là đại nhân hay là tiểu nhân?”
Con trai 9 tuổi, năm lớp 4, môn toán không đạt nên sầu não không vui.
“Sao thế? Thi không đạt, còn làm mặt nặng mặt nhẹ với ba mẹ sao?”
“Bởi vì cô giáo dạy toán rất đáng ghét, học lớp của bà ấy không thích nghe”.
“Ồ, đáng ghét như thế nào?”, tôi cảm thấy rất hứng thú.
“… v…v…”, con trai nói rất nhiều, “nói tóm lại là cô ấy cũng không thích con”.
“Ồ, người khác thích con thì con thích họ, người khác không thích con thì con ghét lại họ. Điều này cho thấy con là người chủ động hay bị động đây?”
“Là người bị động ạ!”. Con trai trả lời.
“Là người mạnh hay người yếu, là đại nhân hay là tiểu nhân?”. Tôi tiếp tục hỏi.
“Là kẻ yếu, là tiểu nhân”. Con trai sợ hãi nói.
“Vậy con muốn làm tiểu nhân hay đại nhân?”
“Làm đại nhân. Ba ơi, con đã hiểu rồi: bất luận là cô giáo có thích con hay không, con đều có thể thích cô ấy, kính trọng cô ấy, là người chủ động làm một kẻ mạnh.
Hôm sau, con vui vẻ đến trường, từ đó môn toán đạt kết quả ưu tú. Và đã biết được thế nào là đại nhân, thế nào là tiểu nhân.
7. “Vậy tại sao lại còn chơi? Không kiềm chế bản thân nổi phải không?” – dạy con tính nguyên tắc
Con trai 10 tuổi, mê trò chơi điện tử. Mẹ nhắc nhở nhiều lần con không chịu nghe.
“Con trai, nghe nói mỗi ngày con đều chơi cái này?”, tôi chỉ vào máy tính.
“Vâng!”, con trai gật đầu thừa nhận.
“Mỗi lần chơi xong, con cảm thấy thế nào?”
“Mờ mịt, trống trải, không còn hơi sức, tự trách, xem thường bản thân”.
“Vậy tại sao còn chơi? Con không kiềm chế nổi bản thân phải không?”
“Đúng vậy, ba ơi!”. Con trai bất lực.
“Được rồi, ba sẽ giúp con”. Tôi ôm máy tính đến, đưa cho con một cái chùy nhỏ, “con trai, hãy đập nó”.
“Ba ơi!”, con trai ngẩn người ra.
“Đập nó đi, ba có thể không có máy tính, nhưng không thể không có con!”. Con trai rơi nước mắt, đích thân đập máy tính.
Từ đó, con trai hiểu được cái gọi là nguyên tắc.
8. “Vậy con hãy gọi điện cho mẹ con đi” – dạy con biết quan tâm
Con trai 11 tuổi. Tôi cùng vợ phải đi xa nhà một thời gian dài, mỗi ngày tôi đều gọi điện về cho mẹ. Một ngày, con trai tôi bắt máy:
“Ba ơi, chào ba!”, con trai tôi rất lấy làm vui mừng.
“Ừ, chào con! Bà nội đâu rồi? Gọi bà nghe điện thoại đi”.
“Ba ơi, sao mỗi ngày ba chỉ gọi về gặp bà nội thôi vậy?”
“Điều này có gì lạ đâu, vì đó là mẹ của ba kia mà”.
“Vậy còn con? Con cũng rất nhớ ba mẹ mà!”
“Vậy con hãy gọi điện thoại cho mẹ con đi!”
“Vâng!”.
Và sau đó, cứ 6h mỗi ngày, vợ tôi đều nhận được lời hỏi thăm của con. Từ đó, con trai tôi học được cách quan tâm người khác.
9. “Ba ơi, đi học có ích gì không vậy?”
Con trai 13 tuổi. Học kỳ thứ nhất, thành tích bình thường. Một ngày kia, nó bỗng hỏi:
“Ba ơi, đi học có ích gì không vậy? Thành tích thi cử có tác dụng gì không vậy?”
“Tại sao con lại hỏi như vậy?”, tôi ngẩn ra.
“Mấy ngày trước có rất nhiều cô chú đến nhà, ba luôn nói với họ giáo dục bây giờ là giáo dục tồi tệ nhất trong suốt 5000 năm qua mà”. Con trai nhanh nhảu đáp.
À, thì ra con trai đã nghe được chuyện đàm luận trên trời dưới đất của tôi với bạn.
“Không sai, thật ra học hành hay thi cử không có tác dụng gì”.
“Thế thì tại sao con lại phải đi học những thứ vô dụng này?”
“Đó là vì con còn nhỏ, trước hết phải làm một số thứ vô dụng trước đã, để thử bản lĩnh của con. Nếu như con ngay cả những thứ vô dụng cũng làm không tốt, như vậy sau khi lớn lên, những thứ hữu dụng chắc chắn không làm được.. Vì vậy, việc đi học con cũng cần phải làm cho tốt”.
“Ồ, ba ơi, sẽ có bản lĩnh để học cho thật tốt!”
Từ đó, con trai luôn đạt những thành tích ưu tú.
10. “Con mệt không vậy, con trai?”
Con trai 14 tuổi, đi chơi ở nhà người thân về. Người mặc đồ hiệu, đầu tóc mới lạ, hả hê vô cùng.
“Mẹ ơi, con có bảnh không? Anh trai nhà bác hai mua quần áo, giày dép cho con, nhãn hiệu XX, rất đắt tiền đó; bà nội ơi, bà xem kiểu tóc của cháu này, anh ấy dẫn con đi hớt đó, ở trước rất là dài, ha ha, có mốt không này?”
Nó giống như một con bướm, bay đi bay lại khắp nhà. Tôi nhìn mà chả thèm để mắt đến.
Hai ngày sau, con trai tự mình đứng trước gương ngây ngất. Tôi lặng lẽ đứng ở đằng sau:
“Có mệt không vậy, con trai?”
“Ba dọa con giật cả mình”.
“Ha ha, có mệt không? Lúc nào cũng phải mệt tâm, luôn luôn lo lắng, thật là không đáng; luôn phải suy đoán xem người khác nhìn mình thế nào. Sao phải khổ vậy, người bị quần áo đầu tóc làm cho mệt mỏi, thật là ngốc lắm thay?”
“Ba, ba cười nhạo con rồi”. Con trai mặt đỏ ửng.
“Ba trả lại cho con sự nhẹ nhàng tự tại mà”.
“Dạ”, con trai đi thay quần áo, đầu tóc để lại bình thường. “Thật là nhẹ nhàng, thật là thoải mái”.
Từ đó, con trai biết thế nào là đẹp, thế nào là xấu.